Oude Pekela – Vandaag mogen we op bezoek aan de Raadhuisweg 11 in Oude Pekela. Hier heeft zich een onderneming gevestigd die door de jaren heen heeft bewezen te kunnen pionieren in veel verschillende branches met de ontwikkelende kennis van één gewas: hennep. Het familiebedrijf Dun Agro BV is namelijk thuis in vier compleet verschillende markten die ze allemaal bestieren vanuit één overtuiging. Vandaag spreken we met Kees Dun over de cultuur van het bedrijf, de bedrijfstakken en de constante drang naar vernieuwen en uitvinden.
Officieel zijn er 35 personen werkzaam bij Dun Agro, maar op het moment van bezoek zijn er een stuk minder mensen aanwezig. De oogst is namelijk draaiende, én de bouwvak is gaande. Het klinkt misschien wat ongebruikelijk, maar het klopt toch. Het bedrijf in Oude Pekela is namelijk van origine enkel een landbouwonderneming, maar ze specialiseert zich nu in het volledige proces van hennepzaadje tot eindproducent, en bij eindproducten horen ook woningen. “We kunnen ons niet op elk mogelijk eindproduct van hennep storten, daarvoor zijn er simpelweg te veel toepassingen”, vertelt Kees. Toch zijn ze actief binnen vier compleet verschillende bedrijfstakken; Teelt & Oogst, Verwerking van de Stengel, Bouw en Blad en bloem (CBD).
Meerdere takken van de hennepplant
Die vier verschillende bedrijfstakken zijn er niet voor niets. Zo zijn er verschillende bestanddelen van hennep die je gebruikt voor weer verschillende toepassingen. Met deze vier takken weet Dun Agro alle gewonnen materialen te gebruiken en de gehele keten aan te sturen, er bestaat er geen restmateriaal dat niet ergens voor gebruikt kan worden. Zo worden de bladeren van de hennepplanten bijvoorbeeld gebruikt voor de productie van CBD-/CBDA-houdende oliën, softgel, zalf, veevoer en meer. De stengels worden gescheiden in twee materiaalsoorten; hout en vezels. De vezels worden gebruikt in de papierindustrie, isolatie, automobiel industrie, of in de textielindustrie. Het hout is op zijn beurt weer handig voor de ontwikkeling van eigen merk dierenstrooisel of voor kalkhennep dat in de bouw wordt gebruikt.
Kortom; alle verschillende facetten van de hennepplant hebben verschillende toepassingen waar Dun Agro zich in heeft gespecialiseerd. Hierdoor is de onderneming uit Oude Pekela met gemak uniek te noemen, want hun aanpak zorgt niet alleen voor een meer duurzame wereld binnen één gebied, maar ook voor een cultuurverandering in verschillende bedrijfstakken. “We zijn daarbij niet alleen in Nederland bezig, en voor sommige onderdelen van onze onderneming geldt zelfs dat we alleen maar internationaal opereren.”
Pionieren versus structureren
Dat er al 28 jaar ervaring is met de teelt en verwerking van hennep is vrijwel uniek. Dit komt mede doordat de machines die er nodig zijn om hennep te oogsten en verwerken eigenlijk helemaal niet bestaan. Vanaf het begin werd er dus al door vader Albert Dun gepionierd in zowel de productieprocessen, als in het telen van de hennepproducten. Een goed voorbeeld van zo’n innovatie is de uitgevonden ‘Hemp Bull’. Werkelijk een beest van een machine die in staat is om door de dikke stengels van de hennep te snijden en de bladeren en bloemen te strippen in één werkgang. “Ja”, vertelt zoon Kees, “mijn vader heeft toch echt wel het uitvinder zijn in zijn bloed zitten. Daardoor zijn we als onderneming constant aan het innoveren in zowel bedrijfsprocessen als toepassingen. Ik ben juist degene die de nieuwe onderdelen van structuur mag voorzien. In samenwerking met het team komen we dan tot een duurzaam proces of product.”
De goede samenwerking en het succes van de onderneming komt dus mede doordat vader en zoon zo van elkaar verschillen. Het is risico tegenover zekerheid en organisator tegenover uitvinder.
Een vierdelige bedrijfstour
Als we met Kees een indrukwekkende ronde maken langs alle facetten van de onderneming vertelt hij vol enthousiasme over de ins en outs per product. Eerst lopen we naar de fabriek, waar hij de verschillen tussen de vezels en het hout demonstreert; “van wat je nu ziet, komt de vezel bijvoorbeeld terecht in dashboards en deurpanelen van de Duitse auto-industrie en het hout in de geluidswanden die langs de weg staan. De panelen in auto’s zorgen er niet alleen voor dat de auto duurzamer gebouwd is maar ook veiliger en lichter is.” We zijn inmiddels van overtuigd dat de mogelijkheden van hennep zo goed als eindeloos zijn. Tussen de stapels hennepvezels door zien we dat een vrachtwagen wordt gevuld met speciale bedding met speciale eucalyptus erbij, waarna we naar het bouw-onderdeel van de onderneming wandelen.
Eenmaal bij aankomst staan er prefab wandpanelen te drogen voor een huis in Texel. Deze zijn gemaakt met een mix van hennephout, kalk en water, die samen een grote hoeveelheid CO2 opslaan, hoge isolatie en brandwerendheid behalen én een grote vrijheid in ontwerp garanderen. Het mooiste stukje innovatie aan deze prefab wandpanelen is misschien wel een gezonde woning vertelt Kees. “Zo’n woning is 100% damp-open, wat ervoor zorgt dat je luchtkwaliteit beter is dan in een reguliere woning. Ook zorg je voor een natuurlijke vochtregulatie met de panelen.”
Ontwikkeling over ver en in de buurt
We wandelen naar het lab en Kees praat verder wanneer we langs vier gloednieuwe landbouwmachines staan. “Staan er voor een nieuw project in Indiana. De Amerikaanse collega’s lopen wat achter op kennis wat hennep betreft, dus daar liggen veel kansen voor ons.” Misschien komt de Amerikaanse hennepteelt wel op gang in relatie met het nieuwste project dat ze aangevlogen zijn met NHL Stenden Hogeschool, 1DComposites en MCE. Want dat pionieren wordt nu ook gedeeltelijk samen met andere partijen gedaan.
Samen zijn de kennisinstellingen bezig met het ontwikkelen van een nieuwe bouwstructuur. Het gaat om een constructief profiel van biocomposiet, speciaal voor de bouw. De experts in hennep hopen met behulp van pultrusietechnologieën een paal te maken waarmee je kunt bouwen, als alternatief voor hout en staal. In het pultrusieproces worden de vezels van Dun Agro, geïmpregneerd met verschillende harsen, die vervolgens door een matrijs worden getrokken. Wanneer dat uitgetrokken is, laten de partners het product in de matrijs drogen en hard worden. Het streven is om hiermee de 100% biobased profielen te produceren. Wij kijken in ieder geval al uit naar de toekomst!
Op de ruim 1.300 hectare van innovatiebedrijf Dun Agro gebeurt er in ieder geval veel, en daarbuiten misschien nog wel meer. Wil je meer lezen over de onderneming en haar grote verscheidenheid in innovatieve producten? Kijk dan op hun site of volg hen op sociale media!
